Հունվար 9-13

Զաբել I

Գրականություն՝

Հայ ժողովրդի պատմություն, հ. III, Ե., 1976 /էջ 687-699

Տեսանյութ՝

Զաբել. Ուսյալ արքայուհի

Վարդգես Սուրենյանց
Զաբել թագուհու վերադարձը

Զաբելը Ա թագուհին Լևոն Բի աղջիկն էր։ Նա թագուհի է դարձել 4 տարեկանում։ Լևոն Բ-ի մահիգ հետո թագավորական գահի համար լուրջ պայքար էր ընթանում Երուսաղեմի թագավորի ում կինը Լևոնի աղջիկն էր՝Ռիթան, և Ռուբեն-Ռայմոնդի միջև։ Սակայն լուրջ պայքարից հեո ի վերջո գահը և ամբողջ իշխանությունը մնաց մանկահասակ Զաբելի և նրա խնամակաքների ձեռքում։ Ժամանակն անցնում էր և առաջանու էին տարոեր խնդիրներ քանի որ թագուհուց բագի նաև պարտադիր էր թագավորի առկայությունը, դրա համար ժողովներ գումարվեցին և որոշեցին Զաբելին ամուսնացնել Ֆիլիպի հետ վո 16 տարեկան էր։ Այսպես իշխանությունը նորից մնաց Կոստանդինի ձեռքում։ Ֆիլիպի հետ ամուսնացրել էին միայն այն պայմանով, որ նա պետք է շարժվեր մի միայն հայկական ավանդույթներով։ Սակայն որոշ ժամանկ անց նա սկսեց օգտվել իր թագավորի իշխանությունից և թալաներլ հայոց գանձարանը և ուղարկել իր երկիր։ Այդ ժամանակ նրան բանտարկեցին և նորից նոր թագավոր ընտրելու խմդիր առաջացավ։ Ի վերջո որոշեցին ամոսնացնել Զաբելին Կոստանդինի որդի Հեթումի հետ, որ սկիզբ դրեց Հեթումյաների դինաստիային։ Բայց սկզբից Զաբելին դուր չեկավ այդ փաստը դրա համար նա փախխավ, որը բնականաբար դուր չեկավ արքունիքում և ոչ մեկին։ Զորքով գնացին և հետ բերեցին Զաբելին։ Զաբել թագուհին շատ է սիրվել ժողովրդի կողմից, նա զարգացրել է մշակույթը, դպրությունը։

ՀՈԿՏԵՄԲԵՐ 10-14

ԱՌԱՋԱԴՐԱՆՔ

  • Դիտել տեսանյութը և վերլուծել ռուս-թուրքական հարաբերությունների պատմությունը տվյալ ժամանակահատվածը
  • Բուզանդի Հայոց պատմություն գրքից 203-204, 216-220 էջերը տեղադրել բլոգներում և վերլուծել Արշակ արքայի և Փառանձեմի կերպարները

Տեսանյութը՝ այստեղ

Գիրքը՝ այստեղ

Փառանձեմը Գնելի կինը լինելով շատ էր սիրում իր ամուսնուն և թաղման ժամանակ էլ հայտարարեց, որ իր պատճառով են իր ամուսնուն սպանել։ Թագավորի հետ ամուսնանալուց հետո նա բնականաբար թագավորին չէր սիրում, բայց երբ արքունիքում հայտնվեց նաև երկրորդ թագուհին նրա մջ նախանձ արթնացավ և նա շատ վատ և աններելի կերպով սպանեց Ողոմպին։
Քանի որ նա շատ վատ կերով սպանեց Ողոմպին, ինչպես ասում է պատմիչը նա ընդհանրապես վախ չուներ աստծուց, այդ պատճառով Պապի ծնվելուց հետո Պապին դևերը ամողջ կյանքի ընթացքում տարբեր վատ արարքների էին դրդում։ Փառանձեմ թագուհին հայոց աշխարհի հայտնի թագուհիներից է։ Նա հայտնի է նրանով որ կարողացել է միայնակ կառավարել և պարսից խորքի հարձակումից 14 ամիս պաշտպանել պաշարված Արտագերս ամրոցը։ Սակայն 14 ամսվա ընթացքում ամրոցում համաճարակ սկսվեց և հարյուրավոր մադկանց կյանք խլեց։ Որոշ ժամանակ անց թագուհին ինքը բաց արեց ամրոցի դռներն ու ներս թողեց պարսից զորքին։ Թագուհին մահացավ Շապուհ թագավորի մոտ ով հավաքել էր բոլոր պալատականներին որպեսզի ցույց տա, թե որքան անօգնական է հայ թագուհին և պացի այդ նախատի նրան։

Հայոց թագուհիներ․ ուսումնական հետազոտություն

Նախագիծը՝ Հայոց թագուհիներ․ ուսումնական հետազոտություն

Գրականություն՝ Փավստոս Բուզանդ, Հայոց պատմություն, Ե., 1987

Ժե, Արշակ թագավորի անօրինության մասին։

Արշակ II– Արշակ երկրորդը պատմության սկցբում ցանկացավ ազատվել իր եղպորորդուց քանի որ չեր ուզում կորցնել իր իշխանությունը, և չնայած նրան, որ Ներսեր Մեծը աղաչում և համոզու էր իրեն , որպեսզի նման բան չանի, համենայնդեպս նա սպանեց Գնելին որի համար ապա զղջաց։ իսկ թաղման ժամանակ տեսնելով Փառանձեմին նա նույնպես սիրահարվեց և արդեն սպանեց Տիրիթին և իրեն կին վերցրեց Փառանձեմին։
Փառանձեմ թագուհի– Փառանձեմը Գնելի կինը լինելով շատ էր սիրում իր ամուսնուն և թաղման ժամանակ էլ հայտարարեց, որ իր պատճառով են իր ամուսնուն սպանել։ Թագավորի հետ ամուսնանալուց հետո նա բնականաբար թագավորին չէր սիրում, բայց երբ արքունիքում հայտնվեց նաև երկրորդ թագուհին նրա մջ նախանձ արթնացավ և նա շատ վատ և աններելի կերպով սպանեց Ողոմպին։
Տիրիթ– Նա թագավորի եղբորորդին էր և սիրուց կուրացած նա դավադրություն կազմակերպեց և այնպես արեց որպեսզի նրա եռբորը սպապեն, սական ի վերջո չկարողացավ հասնել իր ցանկությանը։